Hoe controleer je de staat van je bougies?

Bougies zijn een belangrijk onderdeel van elke auto met een benzinemotor. Bougies zitten in je cylinder en zorgen ervoor dat het brandbare mengsel van zuurstof en brandstof ontstoken wordt. Die ontsteking zorgt voor een explosie en de energie van die explosie laat de motor en daarmee uiteindelijk de wielen draaien. Je kunt een bougie zien als de lucifer waarmee je het gasfornuis aansteekt. In tegenstelling tot een gasfornuis is het aansteken echter niet eenmalig, maar elke slag die de motor draait. Zonder bougies (of stroom naar je bougies) kan je dan ook niet rijden.

Genoeg theorie! Tijd om tot de kern te komen, hoe kan ik controleren of mijn bougies nog goed zijn? En hoe kan ik zien of mijn motor een goede afstelling heeft (timing + brandstof / zuurstof mengsel)? Je hebt in ieder geval een tool nodig om je bougies los te draaien, dit noemt men een bougiesleutel. Verder heb je eigenlijk niks nodig.

Stap 1: Maak je motorluik (of bij normale auto’s je motorkap) open. Kijk van boven op de motor en je zult een aantal draden zien lopen vanaf de verdelerkap naar elke cylinder. De verdelerkap valt bij een T3 vaak op omdat hij rood is. Op onderstaande afbeelding heb ik een groen vierkant om de verdelerkap gezet en groene lijntjes op de 4 bougiekabels. Je zult ook een rode lijn zien, dat is de aanvoerdraad naar de verdeler, deze mag je even vergeten. Elke bougiekabel loopt naar een cylinder en in elke cylinder zul je een bougie vinden. De verdelerkap zorgt ervoor dat elke bougie op het juiste moment vonkt. Voor het controleren van je bougies in de meeste gevallen verder niet belangrijk.

Verdelerkap Volkswagen T3

Stap 2: Trek de kabels van alle bougies los. De bougie blijft achter aangezien die in de cylinder geschroefd zit. Je moet soms een klein beetje kracht zitten, de kabel klikt als het ware los. De bougiekabel kan je vervolgens aan de kant leggen. Zorg wel dat je niet vergeet welke kabel waar hoort aangezien ze in een specifieke volgorde zitten. De kabel moet altijd terug naar waar je hem vandaan hebt gehaald. Nu is het tijd om je gereedschap erbij te pakken. Je hebt nu een dopsleutel met bougiedop nodig of een speciale bougiesleutel. Hiermee kan je de bougie uit de cylinder draaien. Vergeet niet, links is los en rechts is vast. Draai dus linksom om de bougie eruit te draaien.

Stap 3: Als je de bougie eruit hebt gehaald kun je testen of je bougie een vonk geeft. Dit doe je door de bougie in de bougiekabel te klikken. Vervolgens kan je de zijkant van de bougie aarden door tegen iets van metaal te houden op je auto. Als je nu de startmotor laat ronddraaien (sleutel in contract en starten dus) zou de bougie moeten gaan vonken. Zorg dat je zeker weet dat je goede aarde hebt anders werkt dit niet. Zorg er ook voor dat je de bougie niet aanraakt tijdens het starten, dan kan je een schok krijgen. Vonkt de bougie bij het draaien van de startmotor? Dan werkt hij nog. Kijk of de vonk helder en regelmatig is, als dat niet zo is vervangen. Vonkt hij niet? Dan is of de aarde niet goed, of de stroomtoevoer niet of de bougie is stuk.

Stap 4: Nu komt eigenlijk het meest interessante gedeelte. Aan een bougie kan je namelijk veel meer aflezen dan enkel of hij het doet of niet. De kleur van een bougie zegt iets over de temperatuur en verbranding in de motor. Tevens zegt de natheid of droogheid van de bougie iets. Een bougie hoort in principe niet nattig te zijn. Nattigheid is een teken van slecht verbrande brandstof of olie. Idealiter is de bougie droog en heeft deze een lichtbruine kleur. De afbeelding hieronder kan je helpen met het inschatten of je verbranding goed is. Kijk op welk plaatje je bougie het meeste lijkt en trek je conclusies. Pas eventueel de instellingen van je carbs aan naar meer / minder brandstof.

Bougie en verbranding controleren.
Hot = te heet. Cold = te koud. Lean = te weinig brandstof in verhouding tot zuurstof. Rich = teveel zuurstof in verhouding met brandstof.

Het vervangen van je bougies is relatief simpel. Bij vrijwel elke auto website kan je bougies bestellen voor je Volkswagen T3. Ze kosten vaak ergens rond de 10 euro per stuk en je hebt 1 bougie nodig voor elke cylinder. Bij twijfel altijd even vervangen, ze kosten weinig. NGK en Bosch zijn prima merken om te kopen. Meestal gaan bougies toch zeker wel zo’n 15.000 kilometer mee. Let op: bougies zijn niet universeel toepasbaar dus zorg dat je de goede koopt! Om de nieuwe bougies te plaatsen stop je de bougie in je bougiesleutel, draai je de bougie in de cylinder (niet te vast, gewoon handvast). Vervolgens druk je de bougiekabel erop (zorg dat je de juiste pakt bij de juiste cylinder) en klaar ben je al!